Νεότερα μνημεία

Ανεμόμυλοι Συκιάς
Δύο ανεμόμυλοι στη δημοτική κοινότητας Συκιάς που χρονολογούνται στο 1890 χαρακτηρίζονται ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Έχει οριστεί ζώνη προστασίας 20 μέτρων γύρω από αυτούς, γιατί είναι αξιόλογα μνημεία λαϊκής αρχιτεκτονικής που παρουσιάζουν ενδιαφέρον από οικοδομική, κτιριολογική και μορφολογική πλευρά και είναι αναπόσπαστα δεμένα με την ιστορία της περιοχής.

Ανεμόμυλοι στη Νικήτη
Δύο ανεμόμυλοι στη Νικήτη Χαλκιδικής χαρακτηρίζονται ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία και ορίζεται ζώνη προστασίας με ακτίνα 50 μέτρα γύρω από αυτούς, γιατί είναι κτίσματα του α΄ μισού του 19ου αιώνα και παρουσιάζουν ενδιαφέρον από πλευράς οικοδομικής, κτιριολογίας και μορφολογίας του τόπου και είναι αναπόσπαστα δεμένοι με την ιστορία της περιοχής.

Κυλινδρόμυλος Μάντσιου στη Νικήτη
Ο Κυλινδρόμυλος Μάντσιου στην παραλία της Νικήτης Χαλκιδικής με τον περιβάλλοντα χώρο του στα όρια ιδιοκτησίας χαρακτηρίζεται ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία, για λόγους κοινωνικούς και ως αξιόλογο δείγμα τεχνικού πολιτισμού. Πρόκειται για συγκρότημα τριών λιθόκτιστων, κεραμοσκεπών κτιρίων με διαφορετικά ύψη, τα οποία διατάσσονται σε σειρά. Το κτιριακό συγκρότημα του αλευρόμυλου Μάντσιου κτίστηκε την περίοδο του μεσοπολέμου και αποτελεί σημαντική μαρτυρία της εξέλιξης των παραδοσιακών ανεμόμυλων σε αλευρόμυλους με κινητήρες εσωτερικής καύσης.

Παλιό Δημοτικό Σχολείο στη Νικήτη
Δίπλα από το Ναό του Αγίου Νικήτα στον οικισμό της Νικήτης, βρίσκεται το Παλιό Δημοτικό σχολείο. Πρόκειται για ένα πέτρινο διατηρητέο κτίριο, παραδοσιακής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, που χρονολογείται στα 1870. Σήμερα στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο.

Παλιό Δημοτικό Σχολείο στη Συκιά
Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει επιβλητικό το θαυμάσιο παλιό σχολείο της Συκιάς, μακεδονικής αρχιτεκτονικής με τους πέτρινους κίονες, κτισμένο το 1870.