Μουσείο Νικήτης

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΝΙΚΗΤΗΣ

Αποστολή του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Νικήτης είναι να μελετά, να ερμηνεύει και να παρουσιάζει σε όλους την ιστορία και τον πολιτισμό της Νικήτης τον 19ο και τον 20ο αιώνα.

Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Νικήτης στεγάζεται στο πέτρινο σχολείο του παλιού οικισμού. Το σχολείο χτίστηκε το 1870 και αποτελεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

Η αποκατάσταση και μετατροπή του σχολείου σε μουσείο στηρίχθηκε σε ειδικές μελέτες (μουσειολογική-μουσειογραφική και ειδική αρχιτεκτονική μελέτη), σε επιτόπια και βιβλιογραφική έρευνα και μελέτη των συλλογών. Η λαογραφική συλλογή περιλαμβάνει 1500 περίπου αντικείμενα, δωρεές των  κατοίκων της Νικήτης στον Νικητιανό φιλόλογο Δημήτριο Δημαρά, τα τελευταία 20 χρόνια. Για τη δημιουργία της μόνιμης έκθεσης, η συλλογή εμπλουτίσθηκε με νέες δωρεές και ιστορικά τεκμήρια.

Περισσότερα από 500 αντικείμενα σε οργανική σχέση με αρχειακό υλικό, σύγχρονη φωτογραφική απεικόνιση, προφορικές μαρτυρίες και κινηματογραφική αφήγηση γίνονται τα μέσα,  για να αναδειχθούν ποικίλες ιστορίες για τον οικισμό και τη ζωή των ανθρώπων της Νικήτης.

Αρχές και στόχοι της έκθεσης
•    Το μουσείο είναι ιστορικό και λαογραφικό, επομένως αντιμετωπίζει την τοπική ιστορία και τον παραδοσιακό υλικό πολιτισμό ως ενιαίο σύνολο και όχι ως δύο διακριτές και ασυμβίβαστες σφαίρες.
•    Η παράδοση παρουσιάζεται ως φαινόμενο ιστορικά προσδιορισμένο που όμως ανακαλύπτεται, αναπαράγεται και νοηματοδοτείται στο παρόν με ποικίλους τρόπους.
•    Στους βασικούς στόχους της έκθεσης είναι να τροφοδοτήσει και να συντηρήσει τη συλλογική μνήμη της κοινότητας ήδη από τη διαδικασία υλοποίησης του έργου, με το άνοιγμα του μουσείου και σε βάθος χρόνου.
Ακολουθώντας την αφηγηματική πορεία της έκθεσης, ο επισκέπτης μαθαίνει για την οικιστική εξέλιξη του χωριού και ανακαλύπτει διάφορες εκφάνσεις της ιστορίας και της καθημερινής ζωής των ανθρώπων της Νικήτης και των γύρω περιοχών.

Οι θεματικές ενότητες της έκθεσης είναι:

ΑΙΘΟΥΣΑ 1: ΥΠΟΔΟΧΗ
1. Εισαγωγικό πάνελ
1.1.    Σημεία του οικισμού της Νικήτης

ΑΙΘΟΥΣΑ 2: Οικισμός, τόπος, άνθρωποι
2.1 Οι άνθρωποι και τα σπίτια τους
2.2 Εκκλησία, σχολείο
2.3 Μύλοι, αλώνια, βρύσες
2.4 Μια ιστορία αλλαγών
2.5 Η Νικήτη στο ιστορικό της βάθος

ΑΙΘΟΥΣΑ 3: Η ενασχόληση με την «παράδοση»
3.1 Συλλέγοντας
3.2 Ερευνώντας
3.3 «Ρούχα με κόπο..»

ΔΙΑΔΡΟΜΟΣ: Τόπος, χρόνος, ιστορία, σχέσεις
Δ1. πρόσωπα της Νικήτης, Δ2. γραμμή του χρόνου, Δ3. Grand livre

ΑΙΘΟΥΣΑ 4: Οικονομική και κοινωνική ζωή
4.1 Θάλασσα
4.2 Ακολουθώντας την άνοιξη
4.3 Μάστορες και μαγαζάτορες
4.4 «Κουρείον Άψε-Σβήσε»
4.5 «Χρυσοχέρης και πολύ νοικοκύρης..»
4.6 Εκκλησία, σχολείο
4.7 «Δια κάρβουνο»
4.8 Το ρετσίνι από τα πεύκα
4.9 Κάθε σπίτι τα κουκούλια του

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Ελαιοκομία

———————
Το έργο υλοποιήθηκε το 2014 επί δημαρχίας Ιωάννη Τ. Τζίτζιου, με την υποστήριξη του Δήμου Σιθωνίας Χαλκιδικής και τη συγχρηματοδότηση  του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας (ΠΑΑ) 2007-2013, Άξονας 4, Τοπικό Πρόγραμμα Προσέγγισης LEADER της ΟΤΔ «Εφαρμογή της  Προσέγγισης LEADER στο Νομό Χαλκιδικής».